Gefeliciteerd?

Ik had je kunnen feliciteren, maar vandaag voelt het niet goed. Er zou een midden moeten zijn tussen feliciteren en condoleren, dan was dat wat ik vandaag had gezegd. Voor de 23 verjaardagen die je niet hebt meegemaakt. Niet hier in ieder geval. Ik ben geen gelovig man, hoe zou ik dat kunnen zijn? Als iemand zo vroeg uit het leven is genomen, en als er gaten en littekens zijn geslagen in de harten van je familie, zelfs als ze je nooit gekend hebben. Niet bewust, zoals ik, en helemaal nooit, zoals je broertje, die ook jou naam op zijn borst draagt in inkt. Hoe zou ik je vandaag kunnen feliciteren, als dit die ene dag in het jaar is dat mijn gedachten extra bij je zijn? Feliciteren klinkt feestelijk, en dat is vandaag niet, hoe kun je feliciteren met tranen in je ogen? Hoe vreemd is het, dat het vandaag geen feest is. Hoort een verjaardag niet per definitie feestelijk te zijn? Maar tranen horen bij een feest net zo min als bij felicitaties. Of in dit geval toch wel?

Ik mag niet liegen, er gaan ook dagen voorbij dat ik niet aan je denk. Maar veel zijn het er niet. Sinds jaar en dag denk ik bij je als ik Bryan Adams ‘(Everything i do) I do it for you’ hoor. Onze ‘Ouwe’ heeft dat nummer gekozen als muziek op zijn pagina ter nagedachtenis aan jou, en al jaren is dat de muziek onder mijn gedachten aan jou. Niet Celine Dion, die te horen is op de pagina met je foto’s, waarin ik mezelf herken. Niet Linda Ronstadt en James Ingram ‘Somewhere Out There’, waarvan de eerste klanken al tranen over mijn wangen trekken als muziek onder het dagboek dat ‘ouwe’ bijhield in jou laatste levensweek. Al jaren is het een stille diepe wens om gitaar e leren spelen, maar ik geloof niet dat ik er aanleg voor heb. Maar als ik ooit leer om gitaar te spelen, als ik ooit dat nummer speel, zal het puur en alleen ter nagedachtenis aan jou zijn.

Hoe graag had ik nu niet even bij je geweest, waar je nu dan ook bent. Ik ben niet gelovig, maar geloof graag in een hemel of iets dergelijks, waar je nu samen bent met opa, en waar wij later samen zijn. Ik had er graag nu al even geweest, gewoon voor heel even, als was het maar in mijn dromen. In dat geval had het in ieder geval echt een beetje feestelijk kunnen zijn. Had ik kunnen zien hoe je er nu uitziet, of mijn beeld van je echt klopt. Het beeld dat iemand anders over je geschetst heeft, hoe dat klopt. Dat je over me waakt, en van me houd. Dat je lang blond haar met een pony net boven je wenkbrauwen hebt, met fel blauwe ogen en een piercing rechts boven je lip. Hoe heb ik degene die dat zei gehaat op dat moment, onaangekondigd dit zeggen, en dan zo fout. Je hebt bruine ogen, net als je broertje en moeder. Maar misschien klopt de rest wel… Wie zal het zeggen. Donker blond kan kloppen, en ik heb piercings, alle mannen in het gezin hebben een tattoo, dus de kans dat je een van die twee hebt, lijkt me reëel.

En hoeveel liever had ik niet gehad dat het 23 jaar geleden anders was gelopen, dat je nog gewoon had geleefd vandaag en de komende jaren. Dat je vandaag gewoon je 23e verjaardag had gevierd, misschien nog thuis, misschien ook al in je eigen huisje. Met je vriend, of man, je kind of gewoon je huisdieren. Hoe had het leven kunnen zijn, als het leven 23 jaar geleden anders had gelopen? We hadden het vast goed kunnen vinden, uiteindelijk kunnen Jay en ik ook weer door 1 deur, en dat hadden ze jaren geleden ook nooit verwacht. Hoe hebben we elkaar niet naar het leven gestaan, maar we waren alles wat we hadden. Wie weet had jij er tussen gesprongen, als middelste van de 3, of misschien was Jay er dan niet geweest. Niet dat ik dat zou willen. Gewoon, 3 kids sterk, 1 extra in de familie, en dat had de hele familie veranderd. Door recente gebeurtenissen is alles weer hechter geworden. Het elastiek is jarenlang opgerekt, en nu weer teruggesprongen naar oorspronkelijke staat, dicht bij elkaar. Misschien had alles anders gelopen als jij er had geweest. Misschien had jij een strakker elastiekje geweest, en waren we altijd hecht bij elkaar gebleven. Heel veel dingen hadden ongetwijfeld anders geweest. Het leven zoals het de afgelopen 23 jaar is geweest, heeft me gevormd tot wie en wat ik nu ben. Hoe anders had ik geweest, als jij al die jaren naast me had geleefd?

Marjolijn smste vandaag, om me te feliciteren met jou, en sterkte te wensen. Natuurlijk weet ze hoe ik elk jaar bij je stil sta op 11 September, terwijl de rest van de wereld stil staat bij zoveel andere doden. Hoe erg had je het gevonden dat zoveel mensen zoveel leed herdachten, terwijl wij jou verjaardag vierden? Je had het vast goed met Marjolijn kunnen vinden, dat weet ik zeker. Zij is als een zus voor mij, en Jay, maar nooit de zus die jij had kunnen zijn voor ons. Zoals jij, is er maar 1. Zelfs als je er niet meer bent.

23 jaar leven zonder jou is niet wat ik moet herdenken, maar helaas is 23 jaar leven met jou, iets dat ik niet kan herdenken, want die eer heb ik niet gehad. Dus rest me niets dan de tranen van vandaag op te bergen, en te lachen. Niet om de jaren die we niet hebben gehad, maar de jaren die ik tegemoed kan zien. Komende jaren, in de zekerheid dat er 2 paar ogen op me neerkijken en, zoals is gezegd en altijd gevoeld, over me waken. En de jaren erna, als ik na een hopelijk lang en gelukkig leven, mijn ogen heb gesloten, en open doe in een andere werkelijkheid, waar jullie het eerste zullen zijn wat ik zie. Als ik mijn ogen open, en je meteen herken, alsof ik nooit beter heb geweten. Als ik jou, en opa, kan zeggen wat ik nooit hardop tegen jullie heb kunnen zeggen. Dat ik van jullie hou. Natuurlijk heeft opa het altijd geweten, het is nooit een geheim geweest dat hij mijn lievelingsopa was. Ik draag zijn naam, en zijn herinneringen, vol trots, maar graag had ik het hem gezegd. Daar sta je als kleine jongen die plots van zijn opa word beroofd niet bij stil, hoeveel kans je hebt gehad om het te zeggen, maar nooit hebt gedaan. Nu zijn we zoveel jaar verder en zou ik willen dat ik het toendertijd had gedaan. En misschien heeft hij het altijd wel geweten, laat ik het hopen.

En hoe zou ik afsluitende woorden kunnen schrijven, als dit hoofdstuk de komende jaren niet afgesloten word? Als we volgend jaar weer een verjaardag verder zijn, die niet gevierd is, behalve in stilte, in ons hoofd en in ons hart? De enige afsluitende woorden die hier passen, zijn nutteloos los. Als, hoe, waarom, en tot dan. Voor iemand die ik nooit bewust heb gekend, mis ik je meer dan wie of wat dan ook.

Waar woorden falen, zegt gevoel alles.