Donderdag 3 Januari 2013,

Beste Sanquin,

Vandaag ben ik voor de vijfde bloeddonatie geweest, een zogenaamde mijlpaal in mijn bloeddonorschap. Heel hartelijk dank voor de Pluche pelikaansleutelhanger als eindejaars gratificatie voor donoren. Recentelijk kwam ik er achter dat ik al jaren twee pluche pelikanen aan de deurknopjes van mijn vitrinekast heb hangen, gekregen van de moeder van een vriend. Pluche pelikaantjes die zij waarschijnlijk kreeg als dank voor haar donaties en aan mij geschonken had. Vandaag heb ik de eerste daarvan dus verdiend. Aangezien ik er al twee had heb ik maar voor de koffiemok gekozen als geschenk voor mijn vijfde donatie, zo zal ik nog regelmatig met een goed gevoel genieten van een goede bak koffie, en zal nog minstens vijf donaties doen om de tweede pelikaan te verdienen.

Tijdens mijn bezoek valt me voor de zoveelste keer de kreet ‘Echte helden geven bloed‘ op. Hoewel ik er vrij zeker van ben dat ik geen held ben doordat ik me met enige regelmaat laat lekprikken voor een paar colaglazen bloed, snap ik het wel. Zeker als je de verhalen leest van mensen die gered zijn met donorbloed, heeft het een zekere feelgoodfactor om te weten dat jou bloed misschien deels iemands leven heeft gered of gaat redden. Maar of je daar een held van word of gewoon maatschappelijk betrokken bent, is een kwestie van mening. Naar mijn idee is orgaan- en bloeddonatie meer een morele of maatschappelijke keuze of misschien wel plicht dan een heldendaad. Maar goed, wat precies een held is is een nogal moeilijk vraagstuk en ik ben pas op de vijfde donatie en heb daarmee net mijn eerste of tweede colafles bloed gevuld, dus wie ben ik om het heldendom van mijn mededonoren neer te halen?

Tijdens mijn donatie vandaag lees ik het laatste nummer van het tijdschrift ‘Bloedverwant’ door dat ik als donor ook op de mat krijg, maar deze had ik nog niet gelezen. Vanzelfsprekend spreken de verhalen me aan, zeker aangezien ik tijdens het lezen met een stressballetje in de hand bloed in een zak aan het pompen ben, maar het ene verhaal spreekt me toch meer aan dan het andere. Het verhaal van Merlin sprak me in dit geval heel erg aan.

Stukje uit Bloedverwant

Bijgaand treft u mijn aanmelding als stamceldonor. Misschien ieder persoon, maar zeker iedere donor zou zich af kunnen vragen, hadden mijn stamcellen wél de perfecte match kunnen zijn waarmee dit meisje nog wel had geleefd? Ik vind het op z’n zachtst gezegd geen fijne gedachte dat er misschien een leven gered had kunnen worden als ik zes of zeven jaar geleden een formulier had ingevuld. Natuurlijk, de kans dat ik daadwerkelijk opgeroepen zou kunnen worden en daadwerkelijk iemands leven daarmee red is uitermate klein aangezien ieder mens uniek is en de match precies of in ieder geval voldoende moet zijn. En ik weet dat het een zware donatie is, eentje waar ik absoluut niet naar uitkijk, hoeveel levens ik er ook mee red. Maar de kans dat ik opgeroepen word is klein, maar als ik opgeroepen word is het dan ook van enorm belang dat ik die donatie doe. Als mens voel ik me dan verplicht om tegen die tijd even door die zure appel heen te bijten, en nu in ieder geval mijn bloeddonorschap uit te breiden met stamceldonorschap. En natuurlijk moet ik ook realistisch zijn, het leven van dit meisje kan ik helaas niet meer redden, anders had ik het vandaag nog gedaan, maar misschien kan ik over twee maanden wel iemand redden met mijn stamcellen, en ik zou niet weten wat voor mens ik zou zijn of hoe ik me zou voelen als ik het dan niet deed.

Laat ik er meteen eerlijk bij zeggen dat je voor mij absoluut niet ‘minder mens’ bent als je geen donor bent. Als je geen geld of bloed tijdens je leven of organen na je dood schenkt ben je niet slechter dan ik, en ik ben zeker niet beter dan iemand die niet doneert. Mijn ouders doneren geen bloed, mijn collega’s niet (meer) en mijn vrienden ook (nog?) niet. En daar waardeer ik ze echt niet minder om. Daarom wil ik ook de nadruk leggen op de twee maal ik van hierboven, het gaat in dit geval over hoe ik met dingen omga. Ik dwing niemand tot het maken van een keuze tussen wel of niet doneren, ik wil alleen mijn visie op zoiets simpels als ‘een keuze’ geven. In dit geval kan zo’n keuze levens redden, en hoewel ik mezelf niet als ‘redder van levens’ zie, zou je kunnen denken dat een donor inderdaad levens red en misschien wel een held is omdat hij of zij de keuze had om voor ‘nee’ te kiezen en toch donor is geworden.

Als ik de moeder van Merlin iets zou kunnen vertellen is het wel dat het verhaal mij over de streep heeft getrokken om stamceldonor te worden, en als ik de lezer van dit stuk een vraag zou kunnen stellen is het om te overwegen of na te denken over bloed-, plasma- of stamceldonatie, over de feelgoodfactor die het heeft en de dankbaarheid van patienten en familie, al zul je die nooit direct krijgen gezien de anonimitiet. Maar je weet wel dat ergens ter wereld mensen je heel erg dankbaar zijn voor je keuze.

Food for thought.

Deze brief is in overleg met Sanquin openbaar op deze site. Zowel Sanquin als Marcotics wil uw aandacht vragen voor bloed-, plasma- en stamceldonatie. Als je het nog niet hebt gedaan, meld je dan aan als bloed- of plasmadonor, want ik wil niet op je schuldgevoel inpraten, maar als jij bloed nodig hebt, wil je het toch ook graag hebben? Meer informatie vinden en aanmelden kun je hier.

Ben je al wel bloed- of plasmadonor en heb je minimaal 3 donaties gedaan? Overweeg dan ook Stamceldonor te worden. Meer informatie vinden en aanmelden kun je hier.