Jeugdzorg. Iedereen kent die mensen wel, de redders in nood als het thuis echt niet meer gaat. Dat is tenminste het idee, iedereen weet dat het vaak misloopt. Het meisje Savanna is een van de vele voorbeelden van het feit dat het dus niet zo is. Savanna was het meisje dat dood in de achterbak van de auto van moeder en vriend lag, klaar om gedumpt te worden. En zij is een van de vele kinderen die al lang onder toezicht stonden, maar waar geen nodige maatregelen zijn getroffen.
Een van de dingen die Savanna en al die andere weerloze kinderen had kunnen helpen, is uit huis plaatsen. Zeker als ze nog jong zijn, kan een pleeg gezin uitkomst bieden. Die mensen hebben de wil en de kennis om zo’n kind de liefde en aandacht te geven die het nodig heeft. Die mensen zijn er vaak op getest. Kinderen bloeien onder leiding van pleegouders op tot voorbeeldige kinderen, een aantal uitzonderingen nagelaten natuurlijk, maar dat zijn meestal kinderen die op oudere leeftijd bij een pleeg gezin terecht komen. Jonge kinderen leren de pleegouders kennen als hun echte ouders, mensen die om hen geven, mensen waarvan ze gaan houden.
Wat mij dan ontzettend tegen de borst stuit, is de wet. Die stelt namelijk dat de ouders altijd de macht over het kind houden. De jeugdrechter dan? Ja, die staat daar dan wel weer boven, maar het kind blijft van de ouders. Logisch? Misschien, maar ik vind van niet.
Want mochten de ouders, of ouder, van dat kind de indicatie krijgen dat ze weer gezond zijn, en goed voor een kind kunnen zorgen, word het kind dus mooi weer uit het pleeg gezin gehaald, en terug naar de ouders gezet. Of het kind dat nou wil of niet, en natuurlijk ook niet met goedkeuring van de pleegouders.
Zo’n moeder heeft bewezen dat ze niet deugt in de opvoeding van het kind. Zo’n kind bouwt een leven op bij pleegouders, heeft daar vriendjes en vriendinnetjes, soms broertjes en zusjes, en dan rukken ze het kind daar weer weg, om terug gezet te worden bij een ouder die er niet voor kon of wilde zorgen?
Maar goed, het is de wet, een ouder heeft recht op het kind. En als niemand meer zegt dat moeders niet geschikt is als moeder, gaat het kind terug, dat is haar recht. Als pleegouder heb je helemaal geen recht. Geen kinderbijslag, soms krijgt zo’n kind niet eens een zorgverzekering. Je moet alles zelf regelen en betalen, want Jeugdzorg, die heeft het te druk met wachtlijsten en dergelijke om je goed bij te staan. Je steekt als pleegouder een hoop tijd, moeite en geld in de opvoeding van een kind van een ander, maar als die ander het wil, ben je dat kind zo weer kwijt.
Een kind leeft al 4,5 jaar bij pleegouders, en wil daar absoluut niet weg. Kan ‘s nachts niet meer slapen, omdat het weet dat mamma hem terug wil, dat hij weg moet bij zijn nieuwe ouders, waar hij de afgelopen jaren is opgevoed. Broer en zus die jaren geleden uit handen zijn gegeven door moeder, al jaren hun moeder niet hebben gezien, en nu in een emotioneel gat vallen, durven niks meer zonder pleegpappa en pleegmamma, allemaal omdat biologische mamma heeft gezegd dat ze snel een huisje heeft en dat ze dan mogen logeren. Ze willen helemaal niet weg bij de pleegouders.
En dan stel je het strafbaar dat pleegouders de benen nemen, onderduiken met het kind? Straf je mensen die het beste met het kind voorhebben? Ja, dat doen we, want zo is de wet. De wil van de moeder gaat boven de wil van het kind, en ook boven de welvaart van het kind. Wat boeit het de wet dat het kind emotioneel kapot gaat als het terug moet naar de biologische ouders? De wet is er voor ouders, niet voor kinderen.
Je kan je kinderen kwijt raken omdat je verslaafd bent, en ze nu terug krijgen omdat je clean bent. Al zeker een maand. Dat je een week nadat de kinderen terug zijn alweer klanten afwerkt achter het station, om je hervonden heroine verslaving te kunnen betalen, dat boeit niet. Als het te erg word, kunnen ze altijd de kinderen nog afnemen. Gaan ze toch weer een pleeggezin in, als als ze daar gewend zijn en moeders al een half jaar clean is, kunnen ze weer terug. Pleegouders zijn er niet voor het kind, maar voor de moeder, heeft die even rustig de tijd om weer te veranderen in een goede moeder. Pleegouders zijn er voor de noodopvang, tot ze terug kunnen naar hun eigen ouders.
Kinder mishandelaars, idem dito. Je kan je kinderen slaan, schoppen, aanranden en verkrachten. Maar als je van je psychiater een briefje hebt dat je weer geestelijk in orde bent, kun je je kind gewoon terug eisen.
Dus is het wel zo logisch dat je je kind terug krijgt. Aan de ene kant wel, natuurlijk heb je recht op een nieuwe kans, maar neem de kansen dan niet af van het kind. Het kind heeft een leven opgebouwd, dat je afbreekt zodra je de omgeving gaat veranderen, Je pakt dat kind zijn of haar leven af. Als goede ouder wil je dat niet. Ja, ik begrijp de tweestrijd, je wil je kind terug, maar denk vooral aan het belang van het kind.
Hoe erg het ook klinkt, je hebt je kansen met het kind verpest toen je de fout in ging. Als ze ouder zijn, komen ze wel terug misschien, maar laat ze eerst fatsoenlijk opgroeien, misschien af en toe hun biologische ouders zien, in de wetenschap dat ze niet weg hoeven, dat hun leven niet veranderd, dat ze bij de pleegouders mogen blijven wonen. Ze hoeven niet afgesneden te worden van hun moeder die de fout in ging, of hun vader die het fout deed, maar je mag niet het leven van dat kind afpakken.
En zo kan ik nog lang doorgaan, maar het komt er eigenlijk op neer dat ik de wet graag veranderd zou zien. Schrap die wet, of nog beter, verander het.
Schrap het onderscheid tussen pleegouders en biologische ouders. Op het moment dat er pleegouders in beeld komen, worden beide partijen gewoon ‘Ouders’. En dan is het in belang van het kind dat pleegouders voor gaan. Pleegouders zijn dé ouders, tot het tegendeel bewezen is. Tot het kind er klaar voor is om terug te gaan. En als dat jaren duurt, so be it. Kinderen zijn de toekomst, een toekomst die je als ouder bijna afpakte door de fout in te gaan. Dat je dat niet bewust en expres deed, weet ik ook wel. Maar kijk verder dan je eigen verdriet, kijk verder dan je eigen wil. Is het goed voor het kind om het van situatie te veranderen, om zijn of haar leven te veranderen?
Wil je niet het beste voor je kind?
